MADDE 150– Genel Kurul ve komisyonlarda seçimler, kanun ve İçtüzükte
belirtilmiş başka bir usul yoksa, alfabe sırasıyla adları okunan
milletvekillerinin oylarını kürsüdeki kutuya atmaları suretiyle yapılır.
Sayım ve döküm işi ad çekmek suretiyle tespit edilecek beş üyeli bir tasnif
komisyonu tarafından yerine getirilir. Bu komisyonun oylama sonuçlarına ait
raporu, aynı oturumda Başkan tarafından Genel Kurula açıklanır.
Seçimlerde milletvekilleri zil çalma suretiyle çağrılır.
ONBİRİNCİ KISIM
Devam ve İzin
Devamsızlık ve izin
MADDE 151– Genel Kurulda veya komisyonlarda yapılan yoklama veya açık
oylamalarda özürsüz veya izinsiz olarak bulunmayan milletvekili o
birleşimde yok sayılır.
Başkan yazıyla başvuran bir milletvekiline on günü aşmamak üzere izin
verebilir.
Daha uzun süreli izinler için, Başkanlık Divanının sunuşlar arasında yer
alacak teklifi üzerine, Genel Kurul, görüşmesiz ve işaretle oylama
suretiyle karar verir.
Devamsızlık cetveli
MADDE 152– Başkanlık Divanı milletvekillerinin Genel Kurul veya
komisyon çalışmalarına katılmadığı günleri gösterir bir cetvel düzenleyerek
bu cetvelin ilgili üyelere ait kısımlarını özel surette kendilerine
gönderir.
Cetvele itirazı olan milletvekili aldığından başlayarak yedi gün içinde
yazı ile itiraz edebilir.
Başkanlık Divanı itirazı inceler; gerekiyorsa ilgili üyeden bilgi ve belge
ister, bundan sonra varacağı sonuca göre devamsızlık cetveli yayımlar.
Devamsızlık cetveli bir yasama yılı içinde en az üç defa yayımlanır.
Devamsızlığın müeyyidesi
MADDE 153– Bir yasama yılı içinde izinsiz veya özürsüz olarak toplam
kırkbeş birleşimden fazla yok sayılan milletvekilinin yolluklarının üç
aylığı kesilir.
İki ay için izin alanların ödenek ve yollukları
MADDE 154– Bir yasama yılı içinde aralıksız olarak iki ay veya daha
fazla izin almış olan milletvekillerine ödenek ve yolluklarının
verilebilmesi, Genel Kurulun kararına bağlıdır. Genel Kurul, bu konudaki
kararını, Başkanlık Divanının sunuşlar arasında yer alacak teklifi üzerine
görüşmesiz ve işaretle oylama suretiyle verir.
ONİKİNCİ KISIM
Tutanaklar
Tutanak nevileri, tutulması ve tutanakta düzeltme
MADDE 155– Genel Kurulda, tam ve özet olmak üzere, iki türlü tutanak
tutulur.
Tam tutanak, ses alma makinesinin yardımıyla stenolar ve İçtüzüğün
gerektirdiği hallerde kâtip üyeler tarafından tutulur.
Bunlar, tutanak dergisinde yayımlanır.
Tam tutanağın bastırılıp dağıtılmasından başlayarak onbeş gün içinde
ilgililer, gereken düzeltmelerin yapılması için Başkanlığa yazıyla
başvurabilirler.
Bu başvurma üzerine, Başkanlık Divanı, gereken incelemeyi yapar. Başkanlık
Divanı düzeltme istemini haklı görürse, bir düzeltme yayımlanır ve ait
olduğu tutanak dergisine eklenir.
Bir yasama yılının son birleşiminin tutanak özeti kâtip üye-ler tarafından
hemen orada yazılarak o birleşimin sonunda okunur.
Bu halde düzeltmeler okunma sonunda yapılır.
Son birleşim tutanağında milletvekilleri tarafından yapılacak düzeltmeler
ilk çıkacak Resmi Gazetede yayımlanır.
ONÜÇÜNCÜ KISIM
Disiplin Cezaları
Disiplin cezalarının nevileri
MADDE 156– Milletvekillerine verilebilecek disiplin cezaları
şunlardır:
1. Uyarma;
2. Kınama;
3. Meclisten geçici olarak çıkarma.
Uyarma
MADDE 157– Uyarma cezasını gerektiren haller şunlardır:
1. Söz kesmek;
2. Sükûneti ve çalışma düzenini bozmak;
3. Şahsiyatla uğraşmak.
Uyarma cezasının verilmesi
MADDE 158– Uyarma cezası verilmesinin gereğini takdir ve yerine
getirme yetkisi, Başkana aittir.
Uyarma cezası alan milletvekili kendisini savunmak için söz isterse, bu
üyeye oturumun veya birleşimin sonunda söz verilir. Başkan, gerekirse, daha
önce söz verebilir.
Başkan, milletvekilinin açıklamasını yeterli görmezse, uyarma cezasını
kaldırmaz; yeterli görürse, uyarma cezasını kaldırdığını bildirir.
Bir milletvekili aynı birleşimde iki defa uyarma cezası alırsa, durum,
tutanak özetinde belirtilir.
Söz söylemekten yasaklama
MADDE 159– Aynı birleşimde iki defa uyarma cezası alan
milletvekilinin o birleşimin sonuna kadar söz söylemesi Başkanın teklifi
üzerine, Genel Kurulca görüşmesiz ve işaret oyu ile yasaklanabilir.
Kınama
MADDE 160– Kınama cezasını gerektiren haller şunlardır :
1. Aynı birleşimde iki kere uyarma cezası aldığı halde bunu gerektiren
hareketten vazgeçmemek;
2. Bir ay içinde üç kere uyarma cezasına uğramış olmak;
3. Kaba ve yaralayıcı sözler sarf etmek ve hareketler yapmak;
4. Saldırıda bulunmak;
5. Mecliste gürültü ve kavgaya sebep olmak veya Meclisin görevini yerine
getirmesini önlemek için toplu bir harekete girişilmesine önayak olmak.
Meclisten geçici çıkarma
MADDE 161– Meclisten geçici olarak çıkarma cezası aşağıdaki hallerde
verilir :
1. Aynı birleşim sırasında üç kere kınama cezasına uğramak;
2. Bir ay içinde beş kere kınama cezası almak;
3. Görüşmeler sırasında Cumhurbaşkanına, Türkiye Büyük Millet Meclisine,
Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanına ve Türkiye Büyük Millet Meclisi
Başkanlık Divanına, Başkanlık görevini yerine getiren Başkanvekiline
hakarette bulunmak, sövmek veya onları tehdit etmek yahut Türkiye
Cumhuriyetine veya onun Anayasa düzenine sövmek;
4. Görüşmeler sırasında halkı veya Devlet kuvvetlerini yahut kamu organ,
kuruluş ve görevlilerini kanun dışı hareketlere, ayaklanmaya veya Anayasa
hükümlerini bozmaya teşvik veya tahrik etmek;
5. Türkiye Büyük Millet Meclisi bina, bahçe ve arsaları içine silahlı
olarak girmek;
6. Meclis yapıları yahut eklentileri içinde yasak bir eylemde bulunmak.
Meclisten geçici çıkarma cezasının sonuçları
MADDE 162— Meclisten geçici olarak çıkarma cezası, en çok üç birleşim
için verilir.
Bu ceza, verilir verilmez derhal yerine getirilir. Bu cezaya uğrayan
milletvekili cezasının yerine getirilmesine karşı gelirse, Başkan, oturumu
derhal kapatarak o milletvekilinin salondan çıkartılmasını idare
amirlerinden ister.
Bu cezaya çarptırılan milletvekili, Türkiye Büyük Millet Meclisinin Genel
Kurul, komisyon, Başkanlık Divanı ve Danışma Kurulu çalışmalarına cezası
süresince katılamaz.
Disiplin cezalarında savunma ve özür dileme
MADDE 163– Kınama ve geçici olarak Meclisten çıkarma cezaları
Başkanın teklifi üzerine Genel Kurulca görüşmesiz, işaret oyu ile
kararlaştırılır.
Böyle bir cezaya uğratılması teklif edilen milletvekilinin savunmasını
yapmak yahut bunu bir arkadaşına yaptırmak hakkıdır.
Kınama ve geçici olarak Meclisten çıkarma cezaları, tutanak özetine
geçirilir.
Geçici olarak Meclisten çıkarma cezasına uğrayan bir milletvekili izin alıp
kürsüden açıkça af dilerse Meclise girmek hakkını kazanır.
Disiplin cezaları Bakanlar Kurulu üyeleri hakkında da uygulanır.
____________________