Kendini Beğenmişlik Ciddi Bir Hastalıktır..
Narsisizm yani kendini beğenmişlik hastalığı. İsim, Yunan mitolojisinden
geliyor. Hikâyenin Karaburun Yarımadası'nda geçtiği söyleniyor. Irmaklar
Tanrıçası Nana'nın oğlu Narcisisus son derece fiziki güzelliğe sahip,
yakışıklı bir gençtir. Bu nedenle su perileri ona büyük ilgi duyar, ama
hiçbiri karşılık alamaz. Bu nedenlede Narcisisus'tan intikam almaya karar
verirler. Bir gün dağdaki berrak bir su birikintisine bakan Narcisisus
kendisinin sudaki yansımasını görür ve suda yaşayan çok güzel bir insan
olduğunu zanneder, kendisine âşık olur. Saatlerce, günlerce kendini
seyreder ve sudaki görüntüsüne sarılmak isterken suya düşer ve boğularak
ölür. Psikiyatristler, narsisizm hastalığında görülen birçok özelliğin, bu
mitolojik hikâyede mevcut olduğunu söylerler: Kendini beğenmişlik,
başkalarının duygularına kayıtsız kalma, diğer varlıklarla iletişim
kuramama, başkalarını dinlememe, sadece kendini düşünme vs…
Narsistik kişiliğin temel bazı özellikleri vardır:
1. DİNLEMEZLER: Her şeyi bildiklerine inandıkları için kimseye ihtiyaç
duymazlar. Narsist bir kişi eğer bir kurumun üst yöneticisi konumundaysa
yönetim toplantılarında, bir ya da iki ast elemanla yapılan toplantılarda
hep o konuşur, diğerleri dinler. Başkalarının fikirleri kendi fikrinden
önemli ve üstün olmadığına göre onunla oturup sohbet edilmesine, mevzuların
tartışılarak doğruya ulaşılmasına nasıl olsa gerek yoktur. Narsist kişi
zaten her şeyin en iyisini biliyor ve en güzelini düşünüyordur! .
Karşıdakilere sadece onaylamak ve dinlemek düşer. Fikir sorar gibi
yaptıklarında da, daha önce söylediklerinin onaylanmasını beklerler.
2. EMPATİ KURMAZLAR: Narsistlerde empati yani başkalarının ne hissettiğini
anlama yeteneği gelişmemiştir. Son derece benmerkezci düşünürler. Aldıkları
kararlar başkalarını etkileyecektir, ama onlar için bunun önemi yoktur.
İnsan ilişkilerinde böyle bir boyutun olduğunun farkında değildirler. İş
arkadaşlarının yanı sıra eşi ve çocukları da bu durumdan payını alır.
3. BÜYÜKLÜK HİSSİ BÜTÜN BENLİKLERİNİ KAPLAMIŞTIR: Kendini beğenmiş kişiler
başarılarını, yeteneklerini abartırlar. Kendilerini farklı ve özel bir kişi
olarak algılarlar. Kendilerini her şeyden çok severler. Başarı ve güç için
önüne geçilmez istek duyarlar. Başarı için, değil başkaları, kendilerinin
sorumlu oldukları kurum için bile risk alırlar.
4. ELEŞTİRİYE KARŞI AŞIRI TEPKİ GÖSTERİR, ÖFKE HİSSEDERLER: Kendini
beğenmiş kişiler her türlü eleştiriye kapalıdırlar. En dostça eleştiriden
bile rahatsız olur ve kendisini eleştirenleri düşman kabul ederler,
kendisini eleştiren kişiler onun kıymetini bilmeyen, kötü niyetli ve
derinlemesine düşünemeyen ahmaklardır. Bu eleştirinin hesabı günü gelince
sorulmak üzere bir kenara kaydedilir.
5. KENDİ ÇIKARLARI İÇİN BAŞKALARINI ÇOK İYİ KULLANIRLAR: Kullandıkları
kişiyle işleri bitince ona sırtlarını döner, vefasızca davranırlar.
Vefasızlık ve nankörlük kendini beğenmişlere göre normal davranışlardır
çünkü.
6. İNSANLARA DEĞER VERMEZLER: Ortadaki her başarı onların eseridir. İş
çevresinde gecesini gündüzüne katmış, fedakârca çalışan herkes değersiz
neferlerdir. O olmazsa o kişiler zaten orada olamayacaklardır. Kendini
beğenmiş kişiler, öyle işçileri kurumunda çalıştırıyor olmakla onları
gereğince ödüllendirmiş olduğuna inanır. Her türlü başarı kendini beğenmiş
lider kişinin ön görüsü, zekası, oluşturduğu stratejisi, güç ve kararlılık
sayesinde kazanılmıştır! Bu yüzden de özel kişiler tarafından
anlaşılabileceğine inanırlar. Başkalarını bu yüzden küçük görür, değer
vermezler.
7. EN ÇOK ZENGİNLİK, BAŞARI, GÜÇ, İHTİŞAM GİBİ KONULARA KAFA YORARLAR:
Devamlı takdir edilme, itibar görme, iltifat arayıp durma çabasındadırlar.
Övgü, kendini beğenmişlerin besinidir. Lehte muamele görmeye, kayrılmaya
hakları olduğunu düşünürler. Mesela onlar kuyruklarda bekletilmemelidir.
Havaalanlarında VIP salonlarında muamele görecek değerdedirler.
8. AMAÇLARI, KENDİLERİNE HAYRAN KİTLESİ OLUŞTURMAKTIR: Kendini beğenmiş
kişiler muhatap aldığı kişiyi kendilerine hayran etmeye çalışırlar.
Muhatap, hayran durumuna gelirse o zaman artık onunla ilgilenmez, ona pek
iltifat etmemeye başlarlar. Çünkü o artık kendisinin hayranı zavallı
biridir.
9. KISKANÇLIK DUYGUSU HAYATLARINDA ÇOK ÖNEMLİ YER İŞGAL EDER: Başkalarını
kıskanır, başkalarının da kendilerini kıskandığına inanırlar. Kendi
amaçlarına ulaşmak için başkalarının zayıf taraflarını kullanırlar. Onların
açığını ararlar. Açıklarını tespit ederlerse onları harcamak için
ellerinden geleni yaparlar. Son derece menfaatçidirler.
10. YARDIM ALMAZLAR: Fikir danışmak ve yardım istemek bu tür liderlik
sapmasına sahip kendini beğenmiş kişiler için düşünülmesi, hayal edilmesi
bile zor bir durumdur. Bunun birkaç nedeni vardır. Birincisi, yardım
istenecek kişi 'O KİM? 'dir. İkincisi, o kişi önemli olsa bile
'söyledikleri doğru ancak bu durum için geçerli değil'dir. Onlar her şeyi
en iyi bilen olduklarına göre, fikir sormak ve yardım istemek için herhangi
bir neden yoktur. Kurdukları sosyal ilişkileri kendilerini anlatmak ve ne
kadar değerli olduklarını kanıtlamak için kurarlar. Böylece diğer insanlar
onların ne kadar değerli olduklarını kabul etmek zorunda kalacaklardır,
diye inanırlar. Narsistik liderler kendilerini, birlikte oldukları kurum ve
kişilere ödül olarak görürler. Bu kişilerin aileleri ile kurdukları ilişki
de farklı değildir. Çevrelerindeki herkes onlara hizmet için vardır,
onların ihtiyacını karşılayabildiği ölçüde değerlidir.
11. YAPTIKLARI İŞLERE ÇOĞU KEZ ANLAM VERİLEMEZ: Kendini beğenmiş kişilerin
yaptığı işler, verdiği kararlar karşısında hem iş arkadaşları, hem de aile
çevresi bir anlam veremez. 'Bu işi neden böyle yapıyor? ' sorusunu sık sık
sorarlar. Narsistik liderler kurumun imkanlarını kendi egolarını büyütmek
ve güçlerini geliştirerek kendilerine hizmet etmek için kullandıklarından
kalıcı, verimliliğe dönük ve olumlu bir kurum kültürü oluşturamazlar.
12. KRİZ DÖNEMİNİ SEVERLER: Kendini beğenmiş kişiler çalıştıkları kurumda
kriz çıkmasına pek üzülmezler. Krizler esnasında son derece zekice ve
süratle müdahalelerde bulunarak, kriz yönetimini başarıyla uygularlar.
Böylece kriz döneminde herkesin sıkıntılı olduğu anda sahne ışıkları
onların üzerine çevrilmiş olur. Onlar da kriz yönetiminin başarısıyla ayrı
bir tat ve gurur yaşarlar.
Narsistik kişiye nasıl davranalım?
1. Bu kişilere karşı kesinlikle tevazu göstermemek gerekir. Aksi takdirde
onlara hiçbir şekilde etki edemeyiz. Açık ve kararlı bir şekilde
davranışlarını onaylamadığımızı hissettirerek onlara hayran olmadığımızı
ifade etmeliyiz.
2. Onları asla eleştirmemeliyiz. Eleştirirsek bizi düşman kabul edeceğinden
artık onlarla çalışamaz ve onlara yardımcı da olamayız.
3. Onlara övgü ile yaklaşırsak bundan çok hoşlanacaklardı. Fakat bu durumda
onlara ve topluma kötülük yapmış oluruz... O nedenle kendini beğenmiş
kişilere karşı övgü dolu sözler söylememeliyiz
netten
____________________
Türküler..
Cennet kadar sır, insan kadar zahir.