Bence68
Site kurucusu


Müzik Hayatı


Mukim Tahir Urfa’nın yetiştirmiş olduğu en ünlü ses sanatkarlarından biridir. Aynı zamanda bestekardır. İçli, yanık ve pürüzsüz, gür ve tok bir sese sahiptir. Sesinin gücü ve gırtlak nağmeleri dinleyenleri etkilemektedir. Eserleri çok ustaca okur. Kendine has okuma tavrı ile bir ekoldür. Çok iyi bir taklit yeteneği ve üstün vasıfları olan usta bir sanatçıdır.

--------------------------------------------------------------------------- -----

Mukim Tahir’le takım kuran ve onunla yıllarca müzik meclislerine katılan Tenekeci Mahmut Güzelgöz, Mukim Tahir'in müzik hayatı ile şu bilgileri vermektedir: “Mukim Tahir küçük yaşlarda müziğe merak sardı, babasının varlıklı olmasından dolayı bir çok hocadan ders aldı. Kör Ahmet Hafız, Kirişçi Halil, Cürre Mehmet ders aldığı hocalardan birkaçıdır. Bu hocalardan en çok Cürre Mehmet’ ten faydalanmıştır. Delikanlılık çağında sesinin çok güzel ve mahalli ağzı çok iyi kullandığından dolayı kısa zamanda büyük isim yaptı. Dağ yatıları ve sıra gecelerinde usta-çırak geleneği içinde Urfa makam geleneğini öğrenmiştir. Zamanının en iyi gazelhanı oldu. Ayrıca iyi bir hanende idi. On beş kişi şarkı söylese sanki kendisi yalnız okuyormuş havası olurdu, bütün sesleri idare ederdi.

--------------------------------------------------------------------------- -----

Mukim Tahir, dönemin meşhur okuyucuları Damburacı Derviş, Hacı Nuri Hafız, Kel Hamza, Bekçi Bakır, Topal Abe, Marangoz Mehmet, Kanuni Ayıbo, Kurrik Mahey, Vaveyli Mustafa Çavuş gibi ustalarla birçok müzik meclislerinde bulunmuştur.

--------------------------------------------------------------------------- -----

Eskiden Urfa müzik meclislerinde, çoğu zaman akşamdan oturulup sabah ezanına kadar musiki icra edilirdi. Bu müzik meclislerinde, Halk müziği, Sanat müziği gibi bir ayrım yapılmadan şarkı, türkü, ilahi, gazel, hoyratlar “geleneksel makam seyri” içinde icra edilirdi. Mukim Tahir bulunduğu bu müzik meclislerinde fasılı idare eder, sabahlara kadar okurdu. Hafızası çok kuvvetli olup şarkı, türkü ve gazel repertuvarı çok genişti. Meclislerde okunan yahut herhangi bir yerden duyduğu bir şarkı veya türküyü hiç unutmazdı . Türkçe, Kürtçe, Arapça ve Farsça eserler okurdu, müzik dağarcığı geniş olduğundan okudukça coşardı. Çok mükemmel bir musiki kulağı vardı.

--------------------------------------------------------------------------- -----

Sesinin güzelliğinin ünü yurdun bir çok yöresinden de duyulmuştu. 1940 yılında kanuni Arteki Candan İstanbul’dan Urfa’ya geldi bir müzik aleminde bizleri dinledi , Mukim Tahir’le beni çok beğendi ve plak doldurmak için bizi İstanbul’a davet etti, Tahir de o ara sazda darbuka çalıp türkü söylüyordu. Mukim Tahir’in sefalet yıllarıydı. Mukim Tahir, İstanbul’a giderek ilk plağını Sahibinin Sesi Plak’a yaptı. Plakın bir yüzüne şehnaz makamında Hüsnün senin gazelini diğer yüzüne de Elleri pambuh türküsünü okudu. Bu plakın yapımcıları çok beğendiklerinden iki plak daha yaptılar. Bu plaklara ise Ayağında kundura, Kapıyı çalan kimdir, Kırmızı kurdela türküleri ile Yaram sızlar hoyratını okudu.

--------------------------------------------------------------------------- -----

1938 yılında Urfa Türkülerini derlemeye gelen Muzaffer Sarısözen grubundaki heyet Mukim Tahir başta olmak üzere birçok Urfalı’dan türküler derlemiştir. Çarşıda nişe, Havayi deli gönül, Abdonun mezarını, Bu pınar eşme pınar ezgileri Mukim Tahir’den derlenen ve kayda alınan eserlerdir.

--------------------------------------------------------------------------- -----

1943 yılında Ankara Radyosu’ndaki konserinden ve ayrıca hususi gecelerde verdiği konserden sonra gazeteler kendisinden sitayişle bahsetmişlerdir.

--------------------------------------------------------------------------- -----

Ankara’daki bir Urfa gecesinin ardından; uzun boylu, iri yarı ve çok yakışıklı olan Mukim Tahir’i anlatan gazete "Mukim Tahir, Birinci Cihan Harbi’nde Çanakkale ve Galiçya’da gördüğümüz Urfalı amca ve dayıların ta kendisi idi" diyerek bahsetmiştir. Sanat derecesi için ise şu cümleleri kullanmıştır." Birçok konserler gördük, orkestra şefleri topluluğu ellerinde tempo değnekleriyle idare ederlerken, Mukim Tahir on sekiz kişilik saz heyetini, başını öne eğmesiyle konsere Urfa Divan Peşrevi’yle başlanmış, saatlerce devam eden ve makamdan makama geçen Urfa türkülerini icra ettirmiş ve yine başının arkaya gitmesiyle hatasız olarak fasılı sona erdirmiştir."

--------------------------------------------------------------------------- -----

Günümüzün birçok sanatkârı Mukim Tahir’in eserlerini okumuşlardır. Bunlardan Zeki Müren, Bülent Ersoy ve İbrahim Tatlıses gibi sanatkârları sayabiliriz. İbrahim Tatlıses'in meşhur olmasına Mukim Tahir'in "Ayağında kundura" isimli türküsü vesile olmuştur.

--------------------------------------------------------------------------- -----

Hakikaten eserleriyle, bağlama çalmasıyla, sesiyle ve okuma tavrıyla bir ekol Mukim Tahir'e sahip çıkılmamış değerlendirilememiştir. Memleketine ölümsüz eserler bırakan büyük bir sanatçının yoksullukla kıvranmasına seyirci kalınmıştır. Bu nedenle Mukim Tahir Urfa’ya kırılmış, küsmüş, bir daha dönmemek üzere Urfa’dan ayrılmış ve gerçekten de bir daha dönmemiştir. Mezarının bulunmamasındaki sebep de, belki, hâlâ Urfa’ya dönmek istememesidir, kim bilir… Geçmişte sahip çıkılmamış. Bugün memleketimizin medarı iftiharı olan usta sanatçılarımıza sahip çıkılıyor mu ? Bunun cevabı da maalesef "hayır" dır.

Müzik tarihimizde Mukim Tahir bir iz bırakarak aramızdan ayrılmıştır. Nur içinde yatsın.


____________________
İnsan sevincin ürünüdür. Kötülüklerin, karamsarlıkların ürünü olamazki...


____________________
Türküler..
Cennet kadar sır, insan kadar zahir.